Oude Jeker

De vallei van de Jeker en het omringende vruchtbare land van de Haspengouw was al vroeg een belangrijk cultuurlandschap. Aan de Jeker liggen twee zeer oude steden, Tongeren en Maastricht, die beide claimen de oudste stad te zijn in hun respectievelijke staten. Tongeren was al in de Romeinse tijd een grote stad en de hoofdstad van een civitas. Maastricht was toen nog klein, maar nam in de vroege middeleeuwen de plaats van Tongeren in als vroeg-christelijk centrum en handelsplaats. De Jeker speelde ook later een belangrijke rol, binnen de ommuurde steden als bron van relatief schoon water (onder andere voor de leerlooierij en de lakenindustrie) en buiten de stadsmuren als extra verdediging (als stadsgracht en als inundatiegebied; zie onder andere Jekerkanaal en De Kommen). In de 19e eeuw was de rivier, met name in Maastricht, sterk vervuild en een gevaar voor de volksgezondheid, waarna delen werden overkluisd. Door de aanleg van het Kanaal Luik-Maastricht (ca. 1850) en de Maasboulevard (ca. 1960) moest de uitmonding in de Maas tweemaal worden verlegd.